پسلرزههای زلزله برای صندلی قدرت اردوغان
تاریخ انتشار: ۲۱ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۷۲۵۷۲
در پی وقوع زلزله مهیب در جنوب ترکیه و شمال سوریه، رجب طیب اردوغان با انتقادهای فزایندهای روبرو شده است. یکی از این انتقادها به سوءاستفاده از میلیاردها دلار درآمد دولت از "مالیات زلزله" بازمیگردد.
به گزارش ایران اکونومیست، به نقل از وبسایت دویچهوله، زمینلرزه مهیب و بیسابقهای که بامداد دوشنبه (ششم فوریه/ ۱۷ بهمن) در مناطق مرزی بین ترکیه و سوریه رخ داد، پایههای حکومت رجب طیب اردوغان را هم به لرزه درآورده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اردوغان و حزب عدالت و توسعه (AKP) که از دو دهه پیش زمام امور ترکیه را در دست دارند، پس از زلزله مرگبار روز دوشنبه بیش از پیش با انتقادهای شدید روبرو شدهاند.
روزنامه "فرانکفورتر روندشاو" در گزارشی که نهم فوریه منتشر شد به افزایش انتقادها از حزب حاکم و رهبرش، از جمله به خاطر حیف و میل شدن میلیاردها دلار "مالیات زلزله" پرداخت.
این مالیات که به طور رسمی "مالیات ویژه ارتباطات" خوانده میشود، پس از زلزله سال ۱۹۹۹ وضع شد و منابع حاصل از آن قرار بوده برای برنامههایی مانند مقاومسازی ساختمانها و مقابله با پیامد زمینلرزه صرف شود.
روزنامه جمهوریت، از رسانههای اپوزیسیون ترکیه میگوید درآمد دولت از مالیات زلزله تاکنون حدود ۸۸ میلیارد لیر بوده است. این مبلغ اکنون معادل چهار میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار است.
۳۷ میلیارد دلار مالیات بر باد رفته زلزله؟
تورهان بوزکورت، روزنامهنگار اقتصادی و از همکاران وبسایت Kronos News به فرانکفورتر روندشاو میگوید امروز هر دلار معادل حدود ۱۹ لیر است اما پیش از سال ۲۰۰۶ یک دلار آمریکا معادل یک و نیم لیر بود و بنابراین درآمد دولت از مالیات زلزله معادل ۳۷ میلیارد دلار میشود.
پس از زلزله اخیر این پرسش بسیار مطرح شده که این درآمد مالیاتی هنگفت که قرار بوده صرف کاهش تلفات جانی و مالی زمینلرزه شود کجا سرازیر شده است؟
به تازگی ویدئویی از وزیر دارایی سابق ترکیه در سال ۲۰۱۱ فاش شده که چگونگی هزینه شدن مالیات زلزله را تا حدودی آشکار میکند. او میگوید این منابع صرف حوزه سلامت، جادهسازی، کشیدن راهآهن، توسعه فرودگاه، فعالیتهای کشاورزی و آموزش عالی میشود. وزیر سابق دارایی همچنین گفته که بخشی از درآمد مالیات زلزله صرف بازپرداخت بدهیهای دولت به صندوق بینالمللی پول شده است.
بر این اساس انتقادها از دولت جنبههای متفاوتی دارد؛ از جمله استفاده از منابع حاصل از مالیات زلزله در جایی که برای آن پیشبینی نشده و حمایت از شرکتهای نزدیک به حکومت و حزب حاکم.
حزب جمهوری خلق ترکیه (CHP)، بزرگترین تشکل اپوزیسیون در یک پیام توئیتری با اشاره به پروندههای فساد مالی و سوءاستفادههای کلان در سالهای گذشته میگوید دولت به جای حل معضل مسکن، فعالیتهای ساختمانی را به یک منبع درآمد بدل کرده است.
ترکیه یکی از فاسدترین کشورهای جهان به شمار میرود و در شاخص بینالمللی شفافیت بین ۱۸۰ کشور جهان در جایگاه ۱۰۱ قرار دارد.
اردوغان و نزدیکانش در رسوایی فساد مالی گسترده
در جریان رسوایی فساد در دسامبر سال ۲۰۱۳ ارتباط تنگاتنگ میان اردوغان که آن زمان نخستوزیر بود با بسیاری از شرکتهای خصوصی، به خصوص فعالان حوزه ساخت و ساز بر ملا شد.
پلیس آن زمان حدود ۳۰ فعال اقتصادی و بازرگان که با حزب حاکم روابط نزدیکی داشتند را به اتهام دست داشتن در فساد و سوءاستفاده مالی بازداشت کرد. بنابر گزارشها، اردوغان در جریان بگیر و ببندهای آن زمان از پسرش خواسته بود ۳۰ میلیون دلار پول نقد را از محل سکونتشان به جای دیگر منتقل و پنهان کند.
بخشی از این پولها و پولهای نقدی که از بازرسی خانه و محل کار برخی اعضای هیئت دولت کشف شده بود ظاهرا رشوههای دریافتی از شرکتهای خصوصی بودهاند که دولت پروژههای کلان و پرسود عمرانی را به آنها واگذار کرده است. چند هفته بعد متهمان این پروندههای فساد یکی بعد از دیگری آزاد شدند و پلیسها و دادستانهایی که پروندهها را دنبال میکردند ابتدا از این کار کنار گذاشته شده و شماری از آنها اخراج و حتی بازداشت شدند.
موج جدید انتقادها به خاطر سوءمدیریت و ناکارآمدی دولت
به نوشته فرانکفورتر روندشاو تا به امروز به پروندههای سال ۲۰۱۳ که بزرگترین پرونده فساد در تاریخ ترکیه به شمار میرود به طور کامل رسیدگی نشده است.
اکنون با انتشار تصویرها و ویدئوهای ساختمانهایی که به دلیل عدم رعایت مقاومسازی مطلوب بر اثر زلزله کاملا فروریخته و هزاران نفر را زیر آوار دفن کردهاند، موج جدیدی از انتقاد علیه اردوغان و حزب حاکم به خاطر سوءمدیریت، فساد و ناکارآمدی به راه افتاده است.
این انتقادها همچنین به علت عدم آمادگی و اعزام نشدن نیروهای امداد به مناطق زلزلهزده در ۴۸ ساعت اول پس از وقوع حادثه، که برای نجات قربانیان از زیر آوار از اهمیت زیادی برخوردار است، تشدید شدهاند.
قرار است حدود سه ماه دیگر انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در ترکیه برگزار شود. برخی ناظران گمان میبرند پسلرزههای زلزله روز دوشنبه میتواند پایههای قدرت اردوغان را پس از ۲۰ سال به طور جدی لرزان کند.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: زلزله ترکیه ، رجب طیب اردوغان
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: زلزله ترکیه رجب طیب اردوغان مالیات زلزله پرونده ها حزب حاکم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۷۲۵۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پایان روابط تجاری ترکیه ـ اسرائیل/ اردوغان در جنگ غزه به دنبال چیست؟
به گزارش خبرآنلاین ترکیه تمام روابط تجاری این کشور با تلآویو را در اعتراض به جنگ غزه، به حالت تعلیق درآورد.
پس از ادعای تلآویو مبنی بر اینکه آنکارا مانع دسترسی کشورهای ثالث به بنادر ترکیه جهت تجارت با اسراییل شده است، ترکیه روابط تجاری خود با رژیم صهیونیستی را به طور کامل به حالت تعلیق درآورد و متعهد شد تا زمانی که دولت اسرائیل اجازه ارسال کمک های بشردوستانه به منطقه را بدهد، به این اقدام خود ادامه خواهد داد.
در بیانیه وزارت بازرگانی ترکیه آمده است: «معاملات صادرات و واردات در رابطه با اسرائیل متوقف شده است و تمامی محصولات را پوشش می دهد».
یسرائیل کاتز وزیر امور خارجه اسرائیل روز پنجشنبه ترکیه را متهم کرد که واردات و صادرات اسرائیل از بنادر ترکیه را مسدود کرده است. کاتز در شبکه اجتماعی X نوشت: «یک دیکتاتور اینگونه رفتار میکند و منافع مردم و بازرگانان ترکیه و موافقتنامههای تجاری بینالمللی را نادیده میگیرد». وی ادامه داد :«رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه با مسدود کردن بنادر برای واردات و صادرات اسرائیل، توافقات را زیر پا میگذارد». کاتز با متهم کردن آنکارا به نقض توافقات تجاری با تلآویو، گفت که به «وزارت خارجه اسراییل دستور داده است تا با تمرکز بر سایر کشورها، بهدنبال جایگزین باشند».
همچنین ترکیه در ماه آوریل اعلام کرد که این کشور تا زمان اعلام آتشبس در نوار غزه، صادرات طیف گستردهای از محصولات خود را به اسراییل محدود خواهد کرد. براساس اعلام وزارت تجارت ترکیه، این محدودیت ۵۴ محصول مختلف شامل آهن، سنگ مرمر، فولاد، سیمان، آلومینیوم، آجر، کود شیمیایی، تجهیزات ساختمانی و همچنین سوخت موشک و هواپیما را شامل میشود.
تاریخچه روابط اسرائیل و ترکیه
ترکیه اولین کشوری با اکثریت مسلمان بود که در سال ۱۹۴۹حاکمیت اسرائیل را به رسمیت شناخت. آنکارا در سال ۱۹۵۰ اولین دفتر دیپلماتیک خود را در اسرائیل افتتاح کرد. در طول جنگ شش روزه ۱۹۶۷، آنکارا به درخواستها برای خروج اسرائیل از سرزمینهای اشغالی فلسطینی - کرانه باختری، بیتالمقدس شرقی، نوار غزه و بلندیهای جولان - پیوست، اما در برابر درخواستهای کشورهای عربی برای قطع روابط دیپلماتیک با تلآویو مقاومت کرد. در سال ۱۹۷۹، یاسر عرفات برای افتتاح دفتر سازمان آزادیبخش فلسطین به آنکارا سفر کرد. سال بعد، روابط ترکیه با اسرائیل دوباره به دلیل تصمیم اسرائیل برای تعیین بیتالمقدس به عنوان پایتختش تیره شد.
در دهه ۱۹۸۰ تجارت و گردشگری بین ترکیه و اسرائیل رو به رشد بود. خطوط هوایی دولتی ترکیه در سال ۱۹۸۶ پروازهای مستقیم خود را به اسرائیل آغاز کرد. در سال ۱۹۹۳، وزیر خارجه ترکیه برای اولین بار از اسرائیل بازدید کرد. از اواسط دهه ۱۹۹۰، همکاری نزدیکی در زمینههای دفاعی و اطلاعاتی بین دو کشور وجود داشت که بر اساس آن دو قرارداد دفاعی در سال ۱۹۹۶ به امضا رسید که راه را برای یک مشارکت نظامی استراتژیک که شامل ارتقاء هواپیماهای جت F-۴ و F-۵، تانک ها و هلیکوپترهای M-۶۰ بود، هموار کرد. ترکیه، اسرائیل و آمریکا تا سال ۲۰۰۹ در رزمایش های هوایی و دریایی مشترک در شرق مدیترانه شرکت کردند.
ترکیه پس از پیروزی قاطع حزب عدالت و توسعه اردوغان در انتخابات در سال ۲۰۰۲ به روابط خود با اسرائیل ادامه داد. اردوغان سه سال بعد به عنوان نخست وزیر از تل آویو بازدید کرد و خود را به عنوان میانجی احتمالی بین اسرائیلی ها و فلسطینی ها معرفی کرد. در سال ۲۰۰۴، اردوغان ترور احمد یاسین رهبر حماس توسط اسرائیل را محکوم کرد و آن را «تروریسم دولتی» خواند که نشان دهنده حمایت گسترده تر ترکیه از فلسطینیان و به ویژه حماس است.
طی سفرهای سطح بالا در سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷، ترکیه برای حل تنشها بین سوریه و اسرائیل تلاش کرد.
جنگ سه هفته ای غزه در سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ تنش ها بین ترکیه و اسرائیل را تقویت کرد. در سال ۲۰۱۰ حمله به کشتی کمک رسانی ترکیه به غزه توسط کماندوهای اسرائیلی باعث شد آنکارا سفیر اسرائیل را اخراج کند.
روابط رسمی تا سال ۲۰۱۶ که دو کشور بر سر یک توافق غرامت و راهی برای عادی سازی روابط به توافق رسیدند سرد بود. دو سال بعد، دو رویداد باعث توقف تلاشهای عادیسازی شد: دهها معترض فلسطینی توسط نیروهای امنیتی اسرائیل در حصار جدایی اطراف غزه کشته شدند و ایالات متحده تصمیم گرفت سفارت خود را از تلآویو به اورشلیم منتقل کند.
در تمام این سال ها با وجود تشدید تنشهای دیپلماتیک، تجارت بین ترکیه و اسرائیل رونق زیادی داشت. بین سال ۲۰۱۰ تا سال ۲۰۲۱، حجم تجارت این دو کشور بیش از دو برابر شد و از ۳.۴ میلیارد دلار به ۸.۴ میلیارد دلار رسید. بر اساس موسسه آمار دولتی ترکیه، صادرات ترکیه به اسرائیل در سال ۲۰۲۳ به ارزش ۵.۴ میلیارد دلار بود.
سال گذشته، اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهور اسرائیل از آنکارا بازدید کرد و سفیران در هر دو پایتخت منصوب شدند. اردوغان برای اولین بار در ماه سپتامبر با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل دیدار کرد و هر دو متعهد شدند همکاری بیشتری بین کشورهای خود داشته باشند. اما این ماه عسل سیاسی پس از آغاز جنگ غزه در ۷ اکتبر سال گذشته به پایان رسید.
واکنش ترکیه به جنگ غزه
اردوغان پس از حمله نظامی اسرائیل به غزه، انتقادات خود از اسرائیل را تشدید و اسرائیل را به انجام جنایات جنگی و نسل کشی متهم کرد.
ترکیه امروز به یکی از شدیدترین منتقدان عملیات نظامی اسرائیل در غزه تبدیل شده است به نحوی که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، اسرائیل را «دولتی تروریستی» می نامد. در ماه ژانویه، او گفت که حمله نظامی بنیامین نتانیاهو به غزه «کمتر از آنچه هیتلر انجام داد» نبود. به این ترتیب دو کشور سفرای خود را فراخواندند. در ابتدا روابط تجاری این دو کشور ادامه داشت اما دولت اردوغان که در انتخابات محلی در ماه مارس دچار شکستهای بزرگی شد، در داخل با فشار شدیدی برای توقف روابط تجاری با اسرائیل مواجه شد. منتقدان دولت را متهم می کردند که با ایراد اتهامات شدید علیه اسرائیل در حالی که روابط تجاری خود را ادامه می دهد، استانداردهای دوگانه ای را دنبال می کند. بر همین اساس روابط تجاری دو کشور نتوانست تداوم پیدا کند و بالاخره چند روز قبل ترکیه به طور کامل تجارت خود با اسرائیل را متوقف کرد.
دلیل دخالت اردوغان در بحران غزه
بر کسی پوشیده نیست که اردوغان مشتاق میانجیگری و همچنین بازسازی غزه پس از جنگ است. ترکیه ده ها سال تجربه حفظ صلح در سومالی، بوسنی و افغانستان داشته است و ظرفیت ایفای نقش در غزه را دارد. برای اردوغان، برافراشتن پرچم های ترکیه در غزه، انجام نهایی یک ماموریت تاریخی است.
در دوران اردوغان، رویکرد ترکیه به مسئله اسرائیل و فلسطین از دو جهت با دوره کمالیستی پیش از اردوغان متفاوت است. اولین مورد، اعتقاد اردوغان به مشروعیت حماس به عنوان یک بازیگر واقعی فلسطینی است که نتیجه طبیعی وابستگی ایدئولوژیکی او به اخوان المسلمین است. اردوغان معتقد است که حماس باید بخشی از روند سیاسی باشد. حماس از زمان پیروزی در انتخابات فلسطین در سال ۲۰۰۶ در ترکیه حضور داشته و هیئت هایی را به آنجا فرستاده است.
تمایز دیگر از دوران پیش از اردوغان، نقش محوری مسئله فلسطین در آرزوهای اردوغان برای رهبری منطقه ای است. اردوغان سعی دارد خود را به عنوان رهبر جهان اسلام معرفی کند و امید دارد با معرفی خود به عنوان رهبری که به محافظت از مسلمانان محروم منطقه، از جمله فلسطینیها می پردازد برای خود وجه سیاسی کسب کند. او میخواهد از او بهعنوان رهبری که بر تولد دوباره امپراتوری ترکیه نظارت داشته و فلسطینیها و اورشلیم را فراموش نکرده است، یاد شود.
تاثیر جنگ غزه بر سیاست خارجی ترکیه
در واقع، جنگ غزه پیامدهای مهمی بر سیاست خارجی ترکیه داشته است. اولاً، روند عادی سازی روابط بین ترکیه و اسرائیل را متوقف یا به تعویق انداخته و آن را به سوی آینده ای مبهم سوق داده است. تشدید درگیری ها در مورد غزه روابط بین دو کشور را تیره کرده و هرگونه تلاش برای عادی سازی را متوقف کرده است.
در مقابل، جنگ غزه نفوذ ترکیه را در سیاست منطقه ای تقویت کرده است. ترکیه با اتخاذ موضعی قوی و مشارکت فعالانه در تلاشهای دیپلماتیک برای رسیدگی به بحران، تعهد خود را به ثبات منطقهای و تمایل خود برای اثبات خود در صحنه بینالمللی نشان داده است. این مشارکت فزاینده، جایگاه و وزن ترکیه را در امور منطقه ای افزایش داده و موقعیت آن را به عنوان یک بازیگر کلیدی در خاورمیانه مستحکم کرده است. به طور خلاصه، در حالی که مناقشه غزه عادی سازی روابط ترکیه-اسرائیل را متوقف کرده است، نقش و نفوذ ترکیه را در سیاست منطقه ای افزایش داده است و بر اهمیت آن به عنوان یک بازیگر دیپلماتیک در خاورمیانه افزوده است.
۳۱۱۳۱۱
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902475